Lybia – Hòa bình chỉ có trên tờ 1 Dinar
Gần 7 năm kể từ khi Liên quân Mỹ – Anh – Pháp lật đổ chế độ độc tài Muammar Gaddafi với khẩu hiệu sẽ mang đến một nền hòa bình, tự do và độc lập cho người dân Libya, thế nhưng 7 năm qua Libya thật sự có một nền hòa bình thật sự hay không?
Đàn bồ câu trắng, thiên sứ của hòa bình
Tờ 1 đồng Dinnar của Libya có hình ảnh là những người dân vui mừng khi chế độ Muammar Gaddafi sụp đỗ, mặt sau là lá quốc kỳ tung bay dưới đàn bầu câu trắng, thiên sứ của hòa bình một biểu tượng mà bất kỳ ai cũng mong muốn. Thế nhưng, 7 năm trôi qua, Libya thật sự có hòa bình?
Ngày 19 tháng 3 năm 2011, bất chấp dư luận quốc tế và Liên hiệp quốc, liên quân Mỹ – Pháp – Anh đánh Libya, lật đổ chế đô độc tài Muammar Gaddafi. Trước đó, một quốc gia Libya hùng cường, với diện tích hàng triệu km2, dân số thì ít nhưng bù lại nguồn tài nguyên dồi dào, xã hội độc tài Libya lúc ấy bị kiềm chế bởi hội đồng cách mạng do Muammar Gaddafi đứng đầu. Không đảng phái, không chính trị nhưng xã hội Libya lúc ấy đã tạo nền một xã hội mà ngay bây giờ người dân Libya phải ngoái nhìn lại:
– “Quyền có nhà để ở”: Dưới thời Muammar Gaddafi, người dân Libya không lo về nhà ở, nếu anh không nhà, nhà nước sẽ cấp cho anh một căn nhà để ở, một căn nhà căn bản nhất mà một con người cần phải có.
– “Quyền được lao động”: Dưới thời Muammar Gaddafi, người dân nào muốn trồng trọt trên vùng đất đai hoang dã, chính phủ sẽ cấp cho một thuở đất và hạt giống, bên cạnh đó là kỹ thuật trồng trọt đến người dân
– “Quyền được học”: Dưới thời Muammar Gaddafi, học là bắt buộc, nếu sinh viên giỏi học những ngành mà không có trong nước mà mang lại cho lợi ích quốc gia, sinh viên đó sẽ được nhà nước cung cấp tiền để ra nước ngoài du học. Libya trở thành quốc gia tỷ lệ biết chữ cao nhất Bắc Phi tương đương gần 90%.
– “Quyền được chữa bệnh”: Dưới thời Muammar Gaddafi, y tế được chú ý, nâng độ tuổi của người dân trung bình từ 55 đến 77 tuổi kể từ khi độc lập.
Có gì cũng có cái giá của nó, sự độc tài đổi lại quyền mà người dân được hưởng, xét cho cùng, với bản chất một quốc gia, một xã hội được cấu thành từ những Bộc tộc riêng rẻ thì ý chí “cái tôi của bộ tộc” sẽ là một sự cản trở hòa bình nếu tự do.
Quay lại cuộc chiến nhân danh Hòa bình – Tự do cho nhân dân Libya mà Liên quân Anh – Mỹ – Pháp mang lại, sau 7 năm, giờ đây Libya là bãi tha ma chiến trường khốc liệt. Là một trong những quốc gia mầm mống cho Nhà nước tự xưng IS tồn tại và duy trì, cũng như tạo nên một xã hội tranh giành quyền lực từ các Bộc lạc, bộc tộc với nhau để giờ đây, xã hội Libya tự do trong súng đạn, tự do dưới làn tên lửa mỗi ngày đều có thương vong… ngẫm lại, Hòa bình ở Libya có lẻ còn xa… chỉ là một hòa bình trên giấy 1 Dinar.